Europa
| ||
Rodzaj obiektu | Kontynent | |
Powierzchnia | 10 523 000 km² | |
Wysokość max. | 4811 m n.p.m. Mont Blanc;. | |
Wysokość śr. | ||
Wysokość min. | 28 m p.p.m. Nizina Nadkaspijska. | |
Ilość państw | 46 | |
| ||
Europa – część świata leżąca na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej. Jest uznawana za kontynent, albo za część świata tworzącą wraz z Azją kontynent Eurazję.
Granice Europy[edytuj | edytuj kod]
Zwykle przyjmuje się, że Europa rozciąga się od Oceanu Atlantyckiego na zachodzie do gór Ural na wschodzie oraz od Oceanu Arktycznego na północy do Morza Śródziemnego, Morza Czarnego i gór Kaukaz na południu (Kaukaz w niektórych interpretacjach jest zaliczany do Europy, a w niektórych nie).
Podział polityczny Europy[edytuj | edytuj kod]
Państwa niepodległe | |||
---|---|---|---|
Państwo | Powierzchnia (w tys. km²) |
Ludność (w tys.) (2008 r.) |
Stolica |
Albania | 28,7 | 3620 | Tirana |
Andora | 0,468 | 83 | Andora |
Austria | 83,9 | 8206 | Wiedeń |
Belgia | 30,5 | 10404 | Bruksela |
Białoruś | 207,6 | 9686 | Mińsk |
Bośnia i Hercegowina | 51,2 | 4590 | Sarajewo |
Bułgaria | 110,9 | 7263 | Sofia |
Chorwacja | 56,5 | 4492 | Zagrzeb |
Czarnogóra | 14,0 | 678 | Podgorica |
Czechy | 78,9 | 10221 | Praga |
Dania | 43,1 | 5485 | Kopenhaga |
Estonia | 45,2 | 1308 | Tallinn |
Finlandia | 338,1 | 5245 | Helsinki |
Francja | 547,0 | 62151 | Paryż |
Grecja1) | 131,9 | 10723 | Ateny |
Hiszpania | 504,8 | 40491 | Madryt |
Holandia | 41,5 | 16645 | Amsterdam |
Irlandia | 70,3 | 4156 | Dublin |
Islandia | 103,0 | 304 | Reykjavík |
Kazachstan (tylko część europejska) |
370,4 | 1300 | Nur-Sułtan |
Liechtenstein | 0,2 | 34 | Vaduz |
Litwa | 65,3 | 3565 | Wilno |
Luksemburg | 2,6 | 486 | Luksemburg |
Łotwa | 64,6 | 2245 | Ryga |
Macedonia Północna | 25,3 | 2061 | Skopje |
Malta | 0,316 | 404 | Valletta |
Mołdawia | 33,8 | 4324 | Kiszyniów |
Monako | 0,002 | 33 | Monako |
Niemcy | 357,0 | 82370 | Berlin |
Norwegia | 323,8 | 4644 | Oslo |
Polska | 312,7 | 38501 | Warszawa |
Portugalia | 92,4 | 10677 | Lizbona |
Rosja (tylko część europejska) |
4425,4 | 103200 | Moskwa |
Rumunia | 237,5 | 22247 | Bukareszt |
San Marino | 0,061 | 30 | San Marino |
Serbia | 88,9 | 10179 | Belgrad |
Słowacja | 48,8 | 5455 | Bratysława |
Słowenia | 20,3 | 2007 | Lublana |
Szwajcaria | 41,3 | 7582 | Berno |
Szwecja | 450,0 | 9045 | Sztokholm |
Turcja (tylko część europejska) |
23,6 | 12500 | Ankara |
Ukraina | 603,7 | 45994 | Kijów |
Watykan | 0,0004 | 0,8 | Watykan |
Węgry | 93,0 | 9931 | Budapeszt |
Wielka Brytania | 244,8 | 60944 | Londyn |
Włochy | 301,2 | 58145 | Rzym |
Dane geograficzne[edytuj | edytuj kod]
Europa leży w całości na półkuli północnej, na pograniczu półkuli wschodniej i zachodniej. Od północy kontynent ten oblewany jest przez Ocean Arktyczny, od zachodu przez Ocean Atlantycki, a od południa przez będące częściami Atlantyku Morze Śródziemne i Morze Czarne.
Europę od Azji oprócz granicy lądowej oddzielają również cieśniny Bosfor i Dardanele, od Afryki cieśniny Gibraltarska i Sycylijska, natomiast od Ameryki Północnej Cieśnina Duńska pomiędzy Grenlandią a Islandią.
Powierzchnia Europy: to 10,2 mln km² – 10,5 mln km². Stanowi to ok. 2% całej powierzchni kuli ziemskiej (ok. 7,5% powierzchni lądów) i Europa jako część świata jest większa tylko od Australii. Europa stanowi 1/5 Eurazji i jako jej największy półwysep jest najbardziej wysunięta na zachód.
- Rozciągłość równoleżnikowa: 5,6 tys. km
- Rozciągłość południkowa: 4,2 tys. km
- Długość wybrzeży: 38 tys. km
- Średnia wysokość terenu: 292 m n.p.m.
- Najdalej wysunięte punkty Europy (wliczając należące do niej wyspy):
- na północ – Rosja Wyspa Rudolfa w archipelagu Ziemia Franciszka Józefa
- na południe – Grecja (Wyspa Gawdos koło Krety
- na wschód – Rosja (Przylądek Flissingski na Nowej Ziemi)
- na zachód – Portugalia (skały w pobliżu wyspy Flores na Azorach)
Afryka: | Afryka Południowa - Afryka Północna - Afryka Środkowa - Afryka Wschodnia - Afryka Zachodnia. |
Ameryka: | Angloameryka - Ameryka Centralna - Karaiby - Mezoameryka - Ameryka Łacińska - Ameryka Południowa - Ameryka Północna - Ameryka Środkowa. |
Azja: | Biski Wschód Azji - Daleki Wschód - Azja Południowa - Azja Południowo-Wschodnia - Azja Północna - Azja Środkowa - Azja Wschodnia - Azja Zachodnia. |
Europa: | Europa Południowa - Europa Północna - Europa Środkowa - Europa Wschodnia - Europa Zachodnia. |
Australia i Oceania: | Oceania - Australia - Nowa Zelandia - Melanezja - Mikronezja. |
Obszary Polarne: | Arktyka - Antarktyka - Antarktyda. |